1
0
Hieronder treft u het volledig artikel over onze kapelletjes dat ingekort verscheen in “Iedereen Leest”.
MANTELZORG VOOR KAPELLETJES?
Door de storm werden heel wat kapelletjes geteisterd net als de vele huizen en gaarden in ons dorp. Vooral het O.L.V.-kapelletje van de Boerinnenbond aan de Juniorslaan kreeg het zwaar te verduren. Dankzij Mia Lamberts, die lid is van Leest Geweest, konden de brokstukken gered worden. Het gaat hier over het Mariabeeldje, het houten kastje en de boordsteen met inscripties. De heemkring “Leest Geweest” besloot om er werk van te maken. Het kapelletje zou terug in ere hersteld worden want het behoort tot ons erfgoed. Inmiddels waren een aantal vrijwilligers een inventaris gaan opmaken van de andere kapelletjes. De conclusie was dat hier ook dringend moest ingegrepen worden!
Een kapel is een christelijk kerkgebouw van meestal bescheiden afmetingen of een onderdeel van een groter kerkgebouw of bedehuis. Het is eigendom van individuele personen of instellingen zoals een bisdom, kerkfabriek of een gemeente of stad. Het woord kapel komt van het Latijnse “cappa” wat mantel betekent. Het verkleinwoord is “capella” en verwijst naar de mantel van Sint Maarten. Die schonk zijn halve mantel aan de arme mensen. Die halve mantel werd een relikwie en de ruimte waarin dit bewaard werd, ging door metonymie “capella” of “kapel” heten. Vanaf de 7de eeuw werd “kapel” synoniem voor klein bedehuis.
Ondertussen vernamen we via de regionale pers dat de lokale politie Rivierenland een 57-jarige man uit Willebroek had opgepakt voor vandalisme. Hij had liefst tien kapelletjes in Mechelen, Bornem en Puurs-Sint-Amands beklad met blauwe en groene verf. Waarom hij dat deed, is niet duidelijk. De man mag zich aan een gepeperde GAS-boete verwachten en zal ook moeten betalen om de kapellen en de beelden weer schoon te maken vernamen we op de RTV-reportage. De politie laat ons weten dat het dossier van de verdachte/ dader die toen opgepakt werd lopende is. In het kader van dit onderzoek kunnen ze niets meer vertellen. Hoe de graffity zal weggenomen worden, kan dus nog niet bepaald worden? Misschien is dit een kluif voor chemici in wording die hier via een realistisch geval ervaring kunnen opdoen?
Van Wim Vervoort, de coördinator van bouw-en restauratieprojecten van de Stad Mechelen vernamen we dat alleen de Sint-Annakapel(bouwjaar 1913) in de Pastoor De Heuckstraat eigendom is van de stad. De kapel is beschermd als monument. Zij voorzien om de kapel volgend voorjaar te restaureren. Nadat het agentschap Onroerend Erfgoed van de Vlaamse overheid hun de nodige toelating verleent en de aangevraagde erfgoedpremie toekent, kunnen ze een aannemer aanstellen. De “Calvarie” achteraan de kerk is niet echt een kapel, maar dit buitenaltaar krijgt in het kader van de exterieurrestauratie van de Sint Niklaaskerk ook een opknapbeurt. Hier is ook een keramiek van Herregods aanwezig, zoals bij de Sint-Annakapel en de Sint-Jozefkapel. De andere kapellen zijn particulier bezit.
Maar wie zijn die eigenaars dan? Daar knelt het schoentje?
Dankzij Kristof Volkaert, de penningmeester van het Kerkfabriek Lieve Vrouw-parochie kwamen we meer te weten. De kapel “O.L.V. van Fatima uit 1955, op de hoek van Tiendeschuurstraat en de Elleboogstraat, is eigendom van de Kerkfabriek en wordt onderhouden door vrijwilligers.
De Sint-Apollonia kapel op de hoek Molenstraat met Vinkstraat is gebouwd in 1936 als geschenk van de parochianen aan pastoor Beuckelaers. De kerkfabriek voert sinds 4 jaar opzoekingen naar de eigenaar, ook bij het kadaster, echter zonder gevolg. De eigenaar is onbekend maar de Kerkfabriek Lieve-Vrouweparochie Mechelen volgt de kapel op. Hier zoekt men naar buren of Leestenaars die deze kapel vol keramiek van Georges Herregods willen onderhouden. De penningmeester probeert nu zelf af en toe de haag er rond te snoeien om het te vrijwaren van verval of beschadiging.
De O.L.V. v. Lourdesgrot in de Kouter, gebouwd in 1960 op de huidige grond van Dr. Somers die in het oude kasteel Moyson ter plekke woont wordt onderhouden door het Grotcomité o.l.v. Roza Verlinden.
De Sint-Jozefkapel in de Dorpsstraat is gebouwd in 1801 en een beschermd monument. De kerkfabriek tast hier ook in het duister naar onderzoek van een eigenaar? De Kerkfabriek Lieve Vrouwe-parochie Mechelen volgt de kapel op en de sleutel wordt bewaard door Raf Scheers.
Tenslotte hebben we de OLV v. Scherpenheuvel kapel, op de hoek Juniorslaan met Oude Tisseltbaan in Leest, gebouwd in 1936 door de Boerinnengilde en verwoest door de storm op 9 juli 2024.
De eigenaars zijn Manuel en Gerda Kerremans-De Wit. Hun vroegere buren, de familie Lamberts ,zorgde steeds voor het onderhoud en de opsmuk.Ondertussen kreeg de ploeg van Leest Geweest de toelating van de eigenaars om de heropbouw te starten. Ze zal zich daar over ontfermen samen met alle betrokkenen.
De kerkfabriek is dringend op zoek naar de eigendomssituatie van Sint-Jozef en Sint-Apollonia want zonder een eigendomsbewijs kunnen ze het groot onderhoud aan de daken van deze kapellen niet opnemen in hun Meerjarenplan 2026-2031. Dit plan wordt momenteel opgemaakt en moet tegen maart 2025 klaar zijn. Dat is de rol van het Kerkfabriek, besluit Kristof.
Onze Heemkring “Leest Geweest” zal dit allemaal mee opvolgen. De prioriteit is om de verwoeste kapel terug in ere te herstellen. Trouwens een bushalte “Kapelletje” op de lijn 89(Mechelen-Puurs) zonder kapelletje lijkt wel ridicuul? Daarna kunnen we als gemeenschap helpen om de andere culturele rijkdommen en erfgoed te onderhouden en te beschermen. In 1977 heeft George Herregods met een team vrijwilligers(jong en oud) al deze bedehuizen opgekalefaterd. Misschien zit hier ook een leuk project in voor een Technische school om hun leerlingen hun theorie in praktijk te brengen? Het is al bewezen bij de herstellingen aan de chirolokalen dat dit kan! In Leest zit genoeg talent om mee de handen uit de mouwen te steken.
Als wij gaan wandelen of fietsen stoppen wij ook eens aan een kapelletje om het te bezoeken. Dat doen de toeristen in Leest ook als ze hier passeren. We moeten dus allemaal ambassadeurs worden voor deze trekpleisters. Wij moeten deze kapellen als mantelzorgers een vernieuwd bestaan geven. Leest Geweest hoopt aan dit project ook een wandel of fietstocht te koppelen. Het toeristisch aanbod voor de Stad Mechelen zou hier kwalitatief door verbeterd worden. Leest is voor hen een stukje “platteland”, een mini-Bokrijk dat moet beschermd worden.
Wie wil meewerken aan dit project kan zeker terecht bij Leest Geweest of via ons adres. Wie zich wil opgeven om zoals andere Leestse vrijwilligers een kapelletje te onderhouden of wie meer weet over de eigendommen mag contact nemen met Kristof Volckaert 0471/640701. B.L.